સ્થાપત્ય અને શિલ્પકલાનો બેજોડ નમૂનો
રાણકી વાવ વિશે ટૂંકી માહિતી
રાણકી વાવ, ગુજરાતના પાટણ શહેરમાં સરસ્વતી નદીના કિનારે આવેલી છે. આ ઐતિહાસિક અને કલાત્મક વાવ ઈ.સ. 11મી સદીમાં સોલંકી વંશના રાજા ભીમદેવ પ્રથમની યાદમાં તેમની રાણી ઉદયમતી દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી. 2014માં UNESCO દ્વારા વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ તરીકે ઘોષિત, આ વાવ ભારતીય શિલ્પકલા અને સ્થાપત્યનો અદ્ભુત નમૂનો છે.
વાવની વિશેષતાઓ અને આકર્ષણો
- શિલ્પકલા: અહીં વિષ્ણુના દશાવતાર, દેવી-દેવતાઓ, અપ્સરાઓ અને નાગકન્યાઓના 500થી વધુ શિલ્પો છે.
- સ્થાપત્ય: વાવ સાત માળ ઊંડી છે અને દરેક માળ પર અદ્ભુત કલાકૃતિઓ છે.
- કોતરણી: દીવાલો પર ફૂલ, પ્રાણી અને માનવ આકૃતિઓની ઝીણવટભરી કોતરણી છે.
- શેષશાયી વિષ્ણુ: સૌથી નીચેના ભાગમાં શેષનાગ પર વિષ્ણુ ભગવાનનું શિલ્પ જોવા મળે છે.
- રિવર્સ ટેમ્પલ: વાવ જમીનની સપાટી નીચે ઊંધી રીતે બનાવવામાં આવી છે.
રાણકી વાવ પહોંચવાની રીત
- હવાઈ માર્ગે: નજીકનું એરપોર્ટ અમદાવાદ (125 કિમી).
- રેલ માર્ગે: પાટણનું રેલવે સ્ટેશન છે; નજીકનું મોટું સ્ટેશન મહેસાણા (55 કિમી).
- સડક માર્ગે: પાટણ બસ અને રોડ માર્ગથી ગુજરાતના મોટા શહેરો સાથે જોડાયેલું છે.
વાવનો સમય અને ફી
- સમય: સવારે 8:00 થી સાંજે 6:00.
- પ્રવેશ ફી: ભારતીયો માટે ₹40, વિદેશીઓ માટે ₹600.
- ફોટોગ્રાફી: મંજૂર છે.
રાણકી વાવનો ભવ્ય ઇતિહાસ
આ વાવનું નિર્માણ 1022 થી 1063 ઈ.સ. દરમિયાન રાણી ઉદયમતીએ તેમના પતિ ભીમદેવ પ્રથમની સ્મૃતિમાં કરાવ્યું હતું. સરસ્વતી નદીના પૂરને કારણે વાવ માટીમાં દટાઈ ગઈ હતી, પરંતુ 1980માં ASI દ્વારા ફરીથી ખોદકામ કરીને પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવી.
સંપર્ક અને વિશેષ માહિતી
સરનામું: રાણકી વાવ, પાટણ, ગુજરાત - 384265
વેબસાઇટ: UNESCO World Heritage Site
કાયમી પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQ)
-
રાણકી વાવ કયા જિલ્લામાં આવેલી છે?
જવાબ: પાટણ જિલ્લામાં, પાટણ શહેરમાં. -
UNESCO દરજ્જો ક્યારે મળ્યો?
જવાબ: 2014માં. -
રાણકી વાવ કઈ નોટ પર છે?
જવાબ: ભારતીય ₹100ની નોટ પર.